FP7 – BRICKER

Proje Başlangıç-Bitiş Tarihi: 01/10/2013 – 31/05/2018

Fon Veren Kurum: AB 7. Çerçeve Programı

Proje Bütçesi: 12,000,000.00 € (AB Katkısı: 8,645,352.00 €) / Özyeğin
Üniversitesi – EÇEM bütçesi: 443,680 € (AB Katkısı: 291,920 € ) / ADU bütçesi: 1,066,920 € (AB Katkısı: 564,210 €) / ONU bütçesi: 890,000 € (AB katkısı: 500,000 €)

Uygulama Binası: Tıp Fakültesi Binası, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın

Proje Ekibi: M. Pınar Mengüç, Yasemin Somuncu, Dilek Saygı, Cem Doğan Şahin, Haydar Mohammad, Tufan Akba

Proje Ortakları: Türkiye: Özyeğin Üniversitesi – EÇEM, Onur Enerji, Adnan
Menderes Üniversitesi (ADU)
İspanya: ACCIONA, CARTIF. RANK, GEX, CEMOSA, TECNALIA
İtalya: SOLTİGUA, EURAC, FBK
Belçika: AIRRIA GREEN VENTILATION, PROVINCE DE LIÈGE,
UNIVERSİTY OF LIÈGE, YOURIS.COM
Almanya: STEINBEIS EUROPA ZENTRUM
Polonya: PURINOVA

BRICKER Projesi’ne katkıda bulunan diğer kurumlar ve kişiler:

Özyeğin Üniversitesi – EÇEM (Pınar Özuyar, Yasemin Somuncu, Nil Kutlar, Cem Keskin, Dilek Saygı, Gülçin Mezireli, Cem Doğan Şahin, Haydar Mohammed, Tufan Akba)
Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (Yunus Çengel, Yunus Çerçi, Atilla Dönük, Selman Sağlam)

Onur Enerji (Onur Günduru, Emre Yaman)

NEDEN

BRICKER, kamu binalarında derin renovasyon yapılarak enerji verimliliği kavramlarının etkin bir şekilde uygulanması ve yaygınlaştırması amacıyla kurgulanmış ve tamamlanmış olan, EÇEM’in başarılı bir projesidir.

Pasif ve aktif sistemler kullanılarak gerçekleştirilen Avrupa Birliği içindeki komplike kamu binalarında yenilikçi ve derin tadilat projelerinin öncülerindendir. Projenin ana hedefi, Avrupa’nın farklı iklim bölgelerindeki büyük çaplı kamu binaları için ileri enerji çözümleri önermek ve bu öneriler

Türk,
İspanyol,
İtalyan,
Alman,
Polonyalı ve
Belçikalı

proje ortaklarıyla birlikte gerçekleştirmek, ve enerji gereksinimini en az %50 civarında azaltmaktır.

Proje kapsamında biri Liege, Belçika ve diğeri de Aydın, Türkiye’de olmak üzere iki çözüm uygulaması başarıyla tamamlanmıştır. Türkiye’de Aydın Adnan Menderes Üniversitesi ana kampüsünde bulunan Tıp Fakültesi binası ve çevres uygulama alanı olarak seçilmiş, yeni teknolojilerin geliştirildiği ve test edildiği pasif ve aktif çözümlerin oluşturulduğu özgün bir uygulama merkezi oluşturmuştur.

YÖNTEM

BRICKER Projesi komplike binalarda aktif ve pasif enerji verimliliği sistemlerinin kurgulanması ve uygulanması amacıyla yapılmıştır. Aktif çözümlein başında, güneş enerjisinden eşzamanlı olarak elektrik üretmek, ısıtma ve soğutma yapmak için gerekli sistemlerin oluşturulması hedeflenmiştir. Bu amaçla parabolik oluk tipi kollektörler (PTC) kullanılmış, ve güneş enerjisini kullanan, emisyonsuz, yenilikçi bir trijenerasyon sistemi ile birleştirilmiştir.

Sistem bu sayede güneşten 1400 kW ısı enerjisi toplayabilme kapasitesine sahiptir. Toplanan güneş enerjisi, her biri 75 kW güce sahip iki Organik Rankine Çevrimi (ORÇ) birimi ile elektriğe dönüştürülmekte ve ORÇ birimlerinden kalan artık enerji ve doğrudan toplanan güneş enerjisi yaz aylarında soğutma, kış aylarında ısıtma ve kullanım sıcak suyu sağlamak için kullanılmaktadır. Soğutma, ısıl olarak aktifleştirilmiş bir adet 254 kW (75soğutma tonu) adsorpsiyonlu chiller tarafından sağlanmakta olup, ORÇ birimlerinden gelen atık ısı ve güneşten toplanan fazla ısı ile desteklenmektedir.

Adsorpsiyonlu chiller, hastanedeki mevcut elektrikli soğutucuları desteklemektedir. Bu büyüklükteki bir ekipmanın Türkiye’deki bir kamu binasında kullanımı bir ilktir, ve bu çözüm, projenin Türkiye uygulama ayağında eşsiz bir şekilde oluşturulmuştur. Kolay bakım, düşük işletme maliyeti ve asgari iç enerji tüketimi, soğutma teknolojisinin seçimindeki önemli faktörler olmuştur.

UYGULAMA ALANI

Komplike binalar için geliştirilmiş olan BRICKER aktifpasif enerji verimliliği uygulaması, Aydın Adnan Menderes Üniversiesi Tıp Fakültesi Binası’nı Dünya’daki en ilerici enerji verimliliği örneklerden biri yapmaktadır. Trijenerasyon sistemlerinin doğal gaz, fueloil ve kömür gibi enerji kaynaklarını enerji kaynağı olarak kullanması yaygın olarak bilinmektedir. BRICKER içinde kurulmuş olan güneş toplama sistemi ile birlikte kullanan trijenerasyon sistemi ise Türkiye’de tektir.

Sistem, bir futbol sahası büyüklüğündeki alana yayılmış parabolik güneş kollektörlerinden elde edilen enerjiyi elektrik, ısıtma ve soğutma için kullanmaya yönelik olarak kurgulanmıştır. Bu amaçla, BRICKER için bir dizi işletme senaryosu da oluşturulmuştur. Günlük güneş ve bulut durumuna bağlı olarak değişen bu senaryolarda, güneş enerjisinin 100 200 kW seviyesinde olması eşik durumu olarak kabul edilmekte ve sistem kullanıma otomatik olarak hazırlanmaktadır.

Güneş enerjisinin 200500 kW güneş enerjisi sağlaması durumunda, sistem çalışmakta fakat sadece ORÇ birinci sistemi (ORÇ 1) ileri elektrik üretilmektedir. Güneş enerjisinin 500 1000 kW enerji sağlaması durumunda, hem ORÇ 1’den elektrik üretilir, hem de yazın soğutma ya da kışın ısıtma sağlar. Güneş enerjisinin 10001400 kW enerji sağlaması durumunda, sistem tam olarak çalışır, hem ORÇ 1 hem de ORÇ 2’den elektrik üretilir; ayrıca yaz aylarında soğutma ve de kış aylarında ısıtma sağlanır.

Pasif çözümler için bir dizi yenilikçi uygulama yapılmıştır. Örnek olarak, hastane binasının dış kabuğu için cok düşük ısı iletkenliğine (0,038 W/ m2K) ve yoğunluğa (190 kg/m3) sahip çok özel bir yalıtım malzemesi kullanılmıştır. Bu uygulama binanın soğutma yükünü yaz aylarında oldukça düşürmektedir.

SENARYO 01

Güneş ışınlarının yetersiz olması durumunda (gece veya bulutlu gün), tesis çalışmamaktadır, ancak hemen çalışmaya başlamak için hazır durumda beklemektedir;

SENARYO 03

Güneş enerjisinin 100- 200 kW enerji sağlaması durumunda, sistem hemen çalışmaya hazırdır (eşik durumu);

SENARYO 05

Güneş enerjisinin 500 – 1000 kW enerji sağlaması durumunda, sistem çalışır, hem ORC 1’den elektrik üretir, hem de yazın soğutma ya da kışın ısıtma sağlar;

SENARYO 02

Güneş enerjisinin 0-100 kW enerji sağlaması durumunda güneş ışınları yetersiz kabul edilir;

SENARYO 04

Güneş enerjisinin 200 – 500 kW güneş enerjisi sağlaması durumunda, sistem
çalışır ve sadece ORC 1 elektrik üretir;

SENARYO 06

Güneş enerjisinin 1000-1400 kW enerji sağlaması durumunda, sistem çalışır, güneş enerjisi hem ORC 1 hem de ORC
2’den elektrik üretir ve yaz aylarında soğutma ya da kış aylarında ısıtma sağlar.

ETKİ

BRICKER Projesi ile kamuya ait işletilen binalarda iyileştirmeler yaparak enerji tüketimini en az %50 azaltmak için bütünsel bir sistem oluşturulmuş, ölçeklenebilir, tekrarlanabilir, yüksek enerji verimli, sıfır emisyonlu ve düşük maliyetli bir uygulama amaçlanmıştır.

Kamu binalarında enerji azaltımı için yenileme projelerinin tasarlanması, inşası ve işletilmesi için şeffaf ve kolay tekrarlanabilir bir stratejinin oluşturulması ve yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.

Bu doğrultuda, önümüzdeki yıllarda Türkiye uygulama binasında 500,000€ seviyesine varan yıllık kazanç elde etmek mümkün olacaktır.

BRICKER, her seviyedeki geniş paydaş grubuna ulaşmayı, bölgede yenileme kalitesinin ve düşük enerjili binaların gayrımenkul değerinin artırılmasını, bütün bunları kapsayan yenilikçi, uygun maliyetli ve yüksek performanslı yenileme kavramları ve çözümlerinin sonuçlarını yaygınlaştırılmasını amaçlamıştır. Bu çalışma sırasında tamamlanan bir doktora tezi ile de enerji verimliliği için gerekli bütünleşik kavramlar da çalışılmıştır. BRICKER Projesi sırasında yapılmış olan çalışmalar bir çok konferansta sunulmuş, ve bir dizi bilimsel yayın çıkarılmıştır. Ayrıca, yazılı basın ve sosyal medya üzerinden de çok sayıda kişiye ve şirkete BRICKER uygulama bilgileri ulaştırılmıştır.

BRICKER Projesi, daha sonra başlayan YENİ NESİL ve NEXTGEN projelerine de yön vermiştir. BRICKER Projesi ayrıca İMSAD tarafından ödüllendirilmiştir.