Proje Başlangıç-Bitiş Tarihi: 01/02/2015 – 01/02/2018
Fon Veren Kurum: AB Ufuk 2020 Hibe Programı
Proje Bütçesi: 2,000,032.50 € (AB Katkısı: 2,000,032.50 €) /
Özyeğin Üniversitesi – EÇEM bütçesi: 217,500.00 €
(AB katkısı: 217,500.00 €)
Uygulama Binası: Akademik Bina 1, Özyeğin Üniversitesi, İstanbul
Proje Ekibi: M. Pınar Mengüç, Cem Keskin, Dilek Saygı
Proje Ortakları: Türkiye: Özyeğin Üniversitesi – EÇEM
İspanya: CIRCE, ACCIONA, ZARAGOZA VIVIENDA
İsveç: SWEDISH INTERACTIVE INSTİTÜTE
Fransa: DELOITTE
Avusturya: UNIVERSITY OF GRAZ
TRIBE Projesi’ne katkıda bulunan diğer kurumlar ve kişiler:
Özyeğin Üniversitesi – EÇEM (Cem Keskin, Dilek Saygı, Gülçin Mezireli)
Özyeğin Üniversitesi (Saadet Özcan, Serkan Şahin)
REENGEN
ORASS Otomasyon
NEDEN
Kamu binalarında sergilenen enerji kullanımına dair davranışların bir mobil oyun ile geliştirerek, bu tür binaların enerji verimliliğinin artırılması üzerine odaklanmıştır. TRIBE oyunu, tasarımları açısından olduğu kadar enerji performansı açısından da proje kapsamında seçilen 5 pilot binaya benzetilen sanal binaların içerisinde oynanacak şekilde kurgulanmıştır. Oyunun davranış bilimsel arka planı, binalar içerisinde avatarların enerji kullanımını yönlendiren oyuncuların, bu etkileşim üzerinden gerçek hayattaki davranışlarının geliştirilmesini hedefi üzerine kuruludur.
YÖNTEM
Proje ekibi bu doğrultuda, oyunu oynayanların, canlandırılan beş adet binanın sakinlerinin (avatarların) hatalı kullanım alışkanlıklarını düzeltmeye çalışılacağı bir senaryo geliştirdi.
Projenin ilginç yanı ise, oyunda yer alan farklı kullanım özelliğine sahip beş binanın (ofis binası, akademik binalar ve konutlar) enerji profillerinin, hem sosyal hem de fiziksel açıdan gerçek binalardan klonlanmış olması. Bu doğrultuda oyunun veri tabanı, toplam 1300 sabit kullanıcı ve yıllık 12.000 ziyaretçi tarafından kullanılan 5 pilot binaya yerleştirilen sensör ağları ve enerji simülasyonlarının çıktıları ile beslenmiştir.
Aynı zamanda, oyunun tasarım aşamasında bina kullanıcıları ile yapılan yüzyüze görüşmeler ve anket çalışmaları ile bina kullanıcılarının enerji kullanım alışkanlıkları belirlenmiş ve oyunda yer alan avatarların alışkanlıkları olarak yüklenmiştir.
Böylece oyunu oynayanlar, fiziksel ve sosyal açıdan gerçek bina verileri ile muhatap olup, sanal binalar içerisindeki eylemlerin enerji tüketimine ya da tasarrufuna etkisini gerçeğe oldukça yakın bir biçimde deneyimleme şansı bulmuşlardır.
Bu sayede, oyunu oynayanların, gündelik hayatta sıklıkla tekrar ettikleri eylemlerin enerji tüketimi açısından ne gibi sonuçlar doğurduğunu içselleştirebilmeleri hedeflenmiştir.
CIRCE HQ Zaragoza, İSP. |
İnşaat Yılı: 2010 |
Brüt İnşaat Alanı: 1,743 m2 |
Isıtma Kaynağı: Rüzgar Türbini |
Kullanıcı Sayısı: 192 |
SAN PABLO PUBLIC OFFICES Zaragoza, İSP. |
İnşaat Yılı: 2003 |
Brüt İnşaat Alanı: 1,000.9 m2 |
Isıtma Kaynağı: Doğal Gaz |
Kullanıcı Sayısı: 38 |
EMMELINE DE PANKHURST Zaragoza, İSP. |
İnşaat Yılı: 1993 |
Brüt İnşaat Alanı: 1,400 m2 |
Isıtma Kaynağı: Doğal Gaz |
Kullanıcı Sayısı: 48 |
I.E.S. AZUCARERA Zaragoza, İSP. |
İnşaat Yılı: 2007 |
Brüt İnşaat Alanı: 6,599.64 m2 |
Isıtma Kaynağı: Doğal Gaz + Elektrik + Yenilenebilir Enerji |
Kullanıcı Sayısı: 800 öğrenci & 78 çalışan |
ÖZYEĞİN ÜNİVERSİTESİ İstanbul, TR |
İnşaat Yılı: 2011 |
Brüt İnşaat Alanı: 26,000 m2 |
Isıtma Kaynağı: Doğal Gaz + Elektrik + Yenilenebilir Enerji |
Öğrenci Sayısı: 8.450 |
UYGULAMA ALANI
Proje dahilinde en kapsamlı sensör ağı, pilot bina lar arasında en büyüğü olan Özyeğin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Binasına kurulmuştur. Bu kap samda yerleştirilen 200’ün üzerindeki sensör ile, bina nın toplam elektrik ve ısı tüketiminin yanı sıra, farklı kullanım profillerine sahip (sınıf, ofis, çalışma odası ve laboratuvar) 17 örneklem odanın enerji ve konfor izlemesi (sıcaklık, nem, CO2, kapı/pencere, varlık, elektrik ve ısı tüketimi, vb.) yapılmıştır.
Benzer şekil de, İspanya’nın Zaragoza şehrinde yer alan bir lise bi nası, belediyeye ait bir hizmet binası ve iki adet sosyal konut binasında, yine proje kapsamında geliştirilen enerji izleme sistemi kurulmuştur. Bu veriler hem bi naların enerji simülasyonlarını hem de oyunun veri tabanını beslemek için kullanılmıştır.
ETKİ
TRIBE Projesi, İspanya, Türkiye, Avusturya, Fransa ve İsveç’ten toplam 7 partneri bulunan 3 yıllık bir projedir. Bu süre zarfında tanıtım etkinlikleri öncelikli olarak pilot binaların yer aldığı Türkiye ve İspanya’da yapılmıştır. Türkiye de çeşitli üniversitelerde ilgili derslere katılarak seminer verilmiştir. Bunun yanı sıra, yazılı basın ve sosyal medya üzerinden de kamuoyuna ulaşılmaya çalışılmıştır. Projenin metodolojisi ve çıktıları, uluslararası konferanslarda akademik camia ile paylaşılmış ve makalelere konu olmuştur.
TRIBE Projesi bize aynı zamanda, bilgi ve iletişim teknolojileri uygulamalarının sadece otomasyon amaçlı değil, insan bina etkileşiminin geliştirilmesi amacıyla nasıl kullanılabileceğine dair de güzel bir örnek sunmuştur. Bu açıdan, ilgili sanayi kuruluşlarına da tanıtım ve deneyim aktarımı yapılmıştır.